Sevgili arıcılar elimizde bulunan materyal bal arısı. Bu hayvanların tabiatta diğer canlılardan ayrılan bir durumu vardır. Üreme özeliğinin farklı bir biçimde gerçekleşmiş olması.Tabiatta bal arıları, bazı çekirge ve karınca türlerinde karşılaşılan bu durumun bilimsel adı partenogenezdir. Bir çeşit üreme biçimidir. İstisnai bir durum olduğu için toplum tarafından bilinmese de, arıcılarımızın bilmesinde fayda vardır.
Partenogenez: Döllenmemiş yumurtadan birey meydana gelmesi olayıdır.
Tabiatta bulunan tüm canlılar bir dişi yumurtasının, erkek bireyin spermi ile döllenmesi sonucu oluşurken, bu istisnai üreme becerisine sahip canlılar döllenmemiş yumurtadan erkek bireyler oluştururlar.
Tabiatta bulunan her tür canlının vücudunda belli bir sayıda kromozom adını verdiğimiz, ebeveynlerin genetiksel özelliklerini üzerinde bulunduran ve bu özelliklerin yavrulara geçmesine yardımcı olan yapılar vardır. Üreme hücreleri içerisinde bulunan kromozomlar birleştiğinde canlının en ilkel hali olan hücre biçimli zigot oluşur ve bir grup anneden bir grup babadan gelen bu kromozom çifti yavruya genetiksel özelliklerini veren yapılar olarak ortaya çıkarlar. Biri anneden biri babadan gelen kromozomlar üzerindeki gen çiftleri baskın yada çekinik olarak karakterlerin ortaya çıkmasına neden olurlar. Bir arı ırkının vücut cüssesi, dil uzunluğu, rengi gibi özellikler anne ve babasından baskın olan genin dış görünüşte çıkması , çekinik olan genin ise gizli olarak genlerde bir sonraki nesilde çıkabilecek olarak gizlenmesi ile sonuç bulur.
Ana arılar döllenme uçuşuna çıktıklarında yaklaşık 18 tane kadar erkekle çiftleşebilmektedir. Bu çiftleşme uçuşlarında aldığı spermleri sperm kesesinde depo etmektedir. Her yumurta döllendiğinde böylece hem annenin yumurtasından hem de babanın sperminden genetiksel çeşitliliğe sebep olacak gen karışımları ile karşılaşmaktadır. Bu da genetiksel çeşitliliğe neden olurken bazen vasıflı bazen de vasıfsız bireylerin ortaya çıkmasına neden olur. Bazen de kolonideki işçi arıların farklı dış görünüşe sahip olmalarına neden olur ki bu da farklı cinsten erkek bireylerle çiftleştiğinin asıl göstergesidir.
Ana arının döllenmiş yumurtası arı sütü+bal+polen ile beslenirse işçi arılar oluşurlar. Döllenmiş yumurta sadece arı sütü ile beslenirse ana arı oluşur. Ana arı beslenme özelliğinden dolayı yaklaşık 16 günde dünyaya gelirken işçi arılar 21 günde meydana gelirler.
Bunlardan ayrı ve değişiklik arz eden ise döllenmemiş bir yumurtadan oluşan erkek bireylerdir. Erkek bireyler sadece ve sadece ana yumurtasının genlerinden oluşur dolayısı ile ana arının özelliklerini taşıyan genleri içerdiğinden dolayı ana arının ırkının özelliklerini taşır. Buradan yola çıkarak saf arı ırklarından elde edilen yumurtalardan oluşan ana arılar, saf erkeklerin spermleri ile suni olarak döllenir ve böylece saf ana arılar elde edilip kullanılabilir. Islah yöntemleri sonucu elde edilmiş, bünyesinde kaliteli genler içeren bireyler, suni döllenme yolu ile vasıflı özelliklerinin yozlaşması ortadan kaldırılarak, verimliliğin artması amacı ile kullanılır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder