ARICILIK YÖNETMELİĞİ

Resmi Gazete Tarihi: 25.05.2003 Resmi Gazete Sayısı: 25118
ARICILIK YÖNETMELİĞİ

BİRİNCİ BÖLÜM :
Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1 - Bu Yönetmeliğin amacı; arıcılık konusunda büyük potansiyele sahip ülkemizde; yetiştiricilik, araştırma, gen kaynaklarının tespiti, muhafazası, ıslahı, yetiştiricilik için yeni hatların oluşturulması, damızlık materyalin ithalat ve ihracatı, ticari maksatla ana arı yetiştiriciliği temel esaslarının belirlenmesi, bahsi geçen işletmelerde yapay tohumlama yapılmasında aranacak kriterlerin belirlenmesi ve yaygınlaştırılması, arı sağlığının korunması amacına yönelik tedbirlerin alınmasıdır.
Kapsam
Madde 2 - Bu Yönetmelik; arıcılıkla ilgili her türlü üretim, araştırma, ıslah, damızlık materyali elde etme, sabit ve gezginci arıcılık konusunda esasların belirlenmesi, arı sağlığı ve nakli hususlarında gerekli tedbirlerin alınması, alet, makine ve malzemelerin standardizasyonu, eğitim, projelendirme, ballı bitkiler tarımının geliştirilmesi, ana arı yetiştiriciliği, bal arılarında yapay tohumlama konularını kapsamaktadır.
Hukuki Dayanak
Madde 3 - Bu Yönetmelik; 3755 sayılı Yetki Kanununa istinaden çıkarılmış 441 sayılı Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın Kuruluş ve Görevleri hakkındaki Kanun Hükmünde Kararname, 4631 sayılı Hayvan Islahı Kanunu, 3285 sayılı Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Kanunu, 560 sayılı Gıdaların Üretimi,Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararname ile 6968 sayılı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Kanununun ilgili maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 - Bu Yönetmelikte geçen;
Bakanlık: Tarım ve Köyişleri Bakanlığını,
Arıcı Birlikleri: Her ilde arıcıların oluşturdukları İl Birliklerini,
Türkiye Arıcılar Merkez Birliği (TAB): İllerde kurulan arıcılık örgütlerinin oluşturduğu ve arıcıları temsil eden üst birliği,
Arıcı Kimlik Belgesi: Arıcıya TAB tarafından verilen belgeyi,
Arıcılık: Arıyı canlı materyal halinde kullanmak suretiyle, arı ürünleri üzerinde araştırıcı, öğretici ve üretici olarak fiilen yapılan çalışmaları,
Arıcı: Arıcılık işlerini meslek edinen ve geçimlerini kısmen veya tamamen bu yoldan kazananları,
Ana Arı Üretimi: Aşılama tekniği kullanılarak, damızlık olarak seçilmiş arı materyalinin çoğaltılmasını,
Arı Yoğunluğu: Bir bölgede flora ve ekolojik şartlar dikkate alınarak, mevcut kovanların verimini düşürmeden, birim alanda bulundurulabilecek arılı kovan miktarını,
Arılık: Arılı kovanların bulunduğu açık ya da kapalı tesis ve yerleri,
Arı Ürünleri: Arıcılık çalışmaları sonunda üretilen bal, balmumu, propolis, arı sütü, arı zehiri, polen, ana arı, erkek arı, işçi arı ve oğulu,
Ana Arı Üreticisi: Ana Arı Yetiştiricisi Sertifikası sahibi olup, ana arı üretip satan kişi veya tüzel kişileri,
Koloni:Yumurtlayan ana arısı bulunan ve koloni faaliyetlerinin sürdürüldüğü arı ailesini,
İzole bölge: Saf ırk veya hibrit ana arı üretilecek ise; sadece saf ırkın veya üretilecek hibritin baba hattını oluşturan kolonilerin bulunduğu çiftleştirme mekanı ve bu mekanın yarıçapı en az 15 km olan, yabancı kolonilerden arındırılmış alanı,
Yapay Tohumlama: Çiftleşme olgunluğuna gelmiş ana arının alet altında yaklaşık 8- 10 erkek arının spermi alınarak CO2 ile bayıltıldıktan sonra yeteri kadar (yaklaşık 8 mm³) spermin ana arıya mikroskop altında enjekte edilmesini, (spermatheaca’da depolanan spermatozoid miktarının yeteri kadar yani yaklaşık 2-6 milyon düzeyinde olmasını),
Kovan: Taşınabilir arı ailesi barınağını,
Temel petek: Ham maddesi saf balmumu olan, mekanik olarak tekniğine göre, sterilize edilerek imal edilen levhaları,
Dernek: Arı üreticilerinin oluşturdukları mesleki dayanışma kuruluşunu,
Polinasyon: Bitkilerde tozlaşma faaliyetini,
Propolis: Arı reçinesi, karamumu,
Polen: Çiçek tozunu,

Gezginci Arıcı: Bitkilerdeki farklı çiçeklenme döneminden üst düzeyde faydalanmak ve kış koşullarından arıyı korumak maksadıyla kolonilerini yer değiştiren arıcıyı,
Sabit Arıcı: Tüm yıl boyunca kolonilerini aynı yerde bulunduran arıcıyı,
TSE: Türk Standartları Enstitüsü’nü,
(Ek:RG-13/08/2006-26258) İşletme tanımlama numarası: Bakanlık Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından kayıt altına alınan işletmelere verilen sayıyı,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM :
Gezginci Arıcılık
Gezginci Arıcılık Şartları
Madde 5 - Bakanlık İl ve İlçe Müdürlükleri, gezginci arıcıların konaklayacakları yerleri, Bakanlık İl/İlçe Müdürlüğünde görevli, arıcılık konusunda deneyimli iki teknik eleman, varsa arıcı örgütü temsilcisinden olmak üzere bölge arıcılarını temsilen bir üreticiden oluşacak en az üç kişilik bir heyetle bölgenin bitki florasını, ekolojik yapısını, yerleşim birimlerini, varsa mevcut arı yoğunluğunu da dikkate alarak kaç koloninin yerleşebileceğini kapasiteleriyle birlikte belirler ve harita üzerinde gösterir. Arı kışlatma bölgelerinde flora kapasitesine bakılmaz. İl/İlçe Müdürlükleri gezginci arıcıların konaklayacakları yerleri belirlerken bölgenin güvenlik açısından sorunun olmadığına dair mahalli güvenlik birimlerinden olumlu görüş alırlar.
Gezginci arıcılara aşağıdaki hususlar uygulanır.
a) (Değişik:RG-08/03/2007-26456) Arılarını sevk etmek isteyen arıcı, işletme tanımlama numarası ile Bakanlığın il/ilçe müdürlüklerine başvurarak hayvan sevklerine mahsus veteriner sağlık raporu alır. Bu rapora istinaden arılarını sevk eder. Rapordaki sevk adresi ile konaklama adresi aynı olmalıdır. Konakladığı ilin il/ilçe müdürlüğüne, veteriner sağlık raporu ile başvurarak bir hafta içerisinde Arı Konaklama Belgesini (EK-1) alır. Devlet ormanlarında konaklayacak arıcı ise, öncelikle Çevre ve Orman Bakanlığının ilgili birimlerinden alacağı izin belgesine istinaden Arı Konaklama Belgesi alır. Arıcı Kimlik Belgesi olan arıcıya konaklamada öncelik verilir. Yer gösterilmeden ve belgeleri olmadan yerleşen arıcının arıları, il/ilçe müdürlüğünün talebi ile mülki amirlikçe güvenlik güçleri marifetiyle bulunduğu yerden kaldırılır. Kaldırma sürecinde meydana gelen zarardan arıcı sorumludur. Nakliye ve işçilik ücreti arıcıdan alınır.
Arı Konaklama Belgesi olmayan arıcıya veteriner sağlık raporu düzenlenmez. Arıcı, Arı Konaklama Belgesini ve veteriner sağlık raporunu konaklayacağı ilin Bakanlık il/ilçe müdürlüğüne ibraz etmek zorundadır. Bu belgeleri olmadan konaklayan arıcı mülki amirlikçe güvenlik güçleri marifetiyle oradan kaldırılır.
b) (Değişik:RG-13/08/2006-26258) Belirlenmiş bölgede konaklayacak gezginci arıcı, konaklayacağı yer gerçek kişiye ait ise şahısla, tüzel kişiliğe ait ise tüzel kişiliği temsil eden yetkili/yetkililerle, yapacakları anlaşmayı bir belgeye bağlar. Bu belgeye istinaden Bakanlık il veya ilçe müdürlüğünden Arı Konaklama Belgesi alır. Konaklanan bölge için belirlenmiş koloni kapasitesi üzerindeki taleplerde Bakanlık il/ilçe müdürlüklerince yerleşme müsaadesi verilmez.
c) (Değişik:RG-13/08/2006-26258) Konaklayacak arıcılar; konaklayacakları yer şahıs arazisi ise arazi sahipleriyle, köy arazisi ise köy muhtarlığıyla, diğer tüzel kişiliklere ait arazi ise yetkililerle anlaşma yapar. Arazi sahipleri dışında hiçbir kamu kurum ve kuruluşlarınca, arıcıdan konaklama ücreti dahil hiçbir ad altında ücret alınmaz. Gezginci arıcılardan arazi sahipleri dışında ücret aldığı tespit edilenler hakkında yasal işlem yapılır.
d) Gezginci arıcıların yerleştirilmelerinde, Bakanlık İl/İlçe Müdürlükleri yetkilidir. Yerleştirme kararlarında keyfilik olamaz. Yerleşim yerinin flora durumu, yol durumu, yerleşim yerine yakınlığı ve benzeri durumlar dikkate alınarak kararlar verilmelidir.
e) Gezginci arıcılık yapan üreticiler, konaklama yapılan yerlerde arıların çevreye zarar vermemesi için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdürler.
f) Yerleşim işlemleri tamamlanmış arıcıların ve yanında çalışan kişilerin isimleri Bakanlık İl/İlçe Müdürlükleri tarafından o mahallin güvenlik birimlerine liste halinde bildirilir.
g) Arı gen kaynaklarının korunması amacıyla izole bölgeleri Bakanlık belirler.
h) (Ek:RG-13/08/2006-26258) Gezginci arıcılık ve/veya sabit arıcılık yapan arıcılar, arılarını çevreye rahatsızlık vermeyecek şekilde meskûn mahal dışında bir yerde konaklatır. Meskûn mahal ve mücavir alan sınırları içinde arı konaklatılmasında ortaya çıkan ihtilafların giderilmesinde Bakanlık il/ilçe müdürlükleri yetkilidir.
ı) (Ek:RG-13/08/2006-26258) Devlet ormanlarında konaklayacak arıcıların izin ile ilgili usul ve esasları Orman Genel Müdürlüğünce belirlenir.






ÜÇÜNCÜ BÖLÜM :
Temel Petek ve Bal Standardı
Temel Petek
Madde 6 - Temel petek üreticileri, Bakanlık İl Müdürlükleri tarafından sıkı bir şekilde kontrol edilerek, petek imalinde mutlaka sterilize sistemin kurulması, balmumunun 120 °C’de 15 dakika 1 atmosfer basınç ile sterilize edildikten sonra temel petek imaline geçilmesinin sağlanması ve balmumuna parafin ve benzeri herhangi bir yabancı madde karıştırılmaması için gerekli tedbirleri alırlar.
Bal Standardı
Madde 7 - Bal Standardında; 22/10/2000 tarih ve 24208 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Bal Tebliği esastır. Petek ve diğer arı ürünleri ile ilgili ürün tebliğleri yayımlanıncaya kadar TSE Standartları esas alınacaktır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM :
Arılarda Yapay Tohumlama, Ana Arı Yetiştiriciliği,
Arıcılık Kursu (Değişik:RG-13/08/2006-26258)
Yapay Tohumlama Usul ve Esasları
Madde 8 - Arılarda yapay tohumlama usul ve esasları, Bakanlık tarafından yayınlanacak talimatla belirlenir.
Uygulama Yapabilecek Gerçek ve Tüzel Kişiler
Madde 9 - Yapay tohumlama yapacak gerçek ve tüzel kişiler Bakanlıktan izin almak zorundadır. İzin için Bakanlığa yazılı müracaat edilir ve yapılan inceleme sonunda uygun görülenlere sertifika düzenlenerek izin verilir.
Ana Arı Yetiştiriciliği, Arıcılık Kursu
MADDE 10 – (Başlığı ile birlikte değişik:RG-13/08/2006-26258)
Ana arı yetiştiriciliği ve arıcılık kursları aşağıdaki esaslar dahilinde yapılır.
a) Damızlık ana arı yetiştiriciliği uygulama esasları Bakanlıkça belirlenir.
b) (Değişik:RG-08/03/2007-26456) Bakanlık, arıcılara yönelik Ana Arı Sertifikası vermek üzere, Ana Arı Yetiştiriciliği kursları düzenler ve kurs ücretleri dahil olmak üzere bu kursların düzenlenmesine ilişkin usul ve esasları belirler.
BEŞİNCİ BÖLÜM :
Ballı Bitkiler Tarımı
Tedbirler
Madde 11 - Ballı bitkiler tarımını ve polinasyonu geliştirici ve özendirici tedbirler Bakanlıkça alınır.
Orman Ağaçlarının Kesimi
Madde 12 - Arıların istifade edebileceği orman ağaçlarının kesilmesi, Orman Bakanlığı’nın yapacağı uygun bir amenajman planı çerçevesinde uygulanır.
Amenajman planı
Madde 13 - Bal üretimi için ayrılacak orman alanların; amenajman planlarının tespiti, faydalanma zamanı, süresi, şartları, faydalanmada öncelik alacak yetiştiricilerle ilgili kriterler ve birim alana konulacak kovan sayıları, Bakanlık İl Müdürlükleri ile ilgili Orman Bölge Müdürlüğü’nün elemanlarınca tespit edilir.
ALTINCI BÖLÜM :
Zirai Mücadele Tedbirleri
Uzaklık
Madde 14 - Mevcut imkanlar ölçüsünde arılıkların ilaçlama yapılan alanlardan uzak yerlerde bulunmasına özen gösterilir. Bu uzaklığın en az 6 km. olmasına dikkat edilir.
Mücadele
Madde 15 - Zirai mücadele yapılacak yerlerdeki ve çevresindeki arıcılar mücadele yapacak kuruluş ve şahıslar tarafından 7 gün önceden haberdar edilir. Ayrıca arıcılar Bakanlık İl/İlçe Müdürlüklerinden bulundukları yöredeki mücadele programları hakkında bilgi alır. İlaçlamada aşağıdaki hususlara uyulur.
a) İlaçlamadan belirli bir süre önce, ilaçlama programına alınan bölgenin genişliği, kullanılacak ilacın cinsi, atılma zamanı, etki süresi ile bal arılarına olan etkisi kitle iletişim araçları ile arıcılara duyurulur.
b) Zirai Mücadelede bal arılarını korumak için öncelikle sıvı ilaç kullanılır.
İlaç Uygulaması
Madde 16 - Arıların ilaçlardan zarar görmelerini asgari düzeyde tutmak için ilaç tatbik edecek kişi ve kuruluşlarca aşağıdaki hususlar göz önünde bulundurulur.




a) İlaçlamaların kültür bitkilerinin çiçek açtığı dönemden önce veya sonra yapılmasına dikkat edilir ve çiçek açma döneminde ilaçlama yapılmaz. Eğer bu devrede ilaç atma zorunluluğu varsa kısa sürede parçalanabilen ve arılara en az düzeyde etkili ilaçlar seçilerek, arıların aktif olmadığı zamanlarda uygulanır.


b) İlaçlanan meyve ağaçları altında veya tarla kenarlarında bulunan çiçekli yabancı otlar arı zayiatını önlemek için ilaçlamadan önce imha edilir.
c) Gerek havadan, gerekse yer aletleriyle yapılan ilaçlamada ilaçlanan sahanın dışına ilaç bulaştırılmaz. İlaç buharlarının sürüklenmemesi için rüzgarsız havada ilaçlama yapılır.
d) İlaçlamalar sırasında arıların su içtiği kaynaklara ilaç bulaştırılmaz. Ayrıca boşalan ilaç ambalajları ortada bulundurulmaz.
e) İlaçlamalar akşam üzeri veya sabahları erkenden arıların uçuş yapmadıkları, faal olmadıkları zamanlarda uygulanır. Çiçek tozları ile birlikte kovana taşınması, arı ve larvalarını öldürmesi mümkün olan toz ve ıslanabilir toz ilaç formülasyonları yerine, varsa sıvı veya granül ilaçlar, hatta çevreye en az düzeyde zarar veren kuru akışkan formülasyonlar tercih edilir.
f) Bütün ilaçlar, arılara aynı oranda toksik olmadığı ve bir selektivite bulunduğuna göre arılara daha az zarar veren fakat hastalık veya zararlıya karşı etkili olan ve önerilen ilaçların kullanılmasına özen gösterilir.
İlaçlardan Etkilenme
Madde 17- Arıcı, yetiştirici ve ilaç tatbik eden elemanlara; arıların ilaçlardan etkilenmesi ve doğabilecek zararların önlenmesi için eğitim çalışmaları Bakanlıkça yaptırılır.
YEDİNCİ BÖLÜM :
Tomruk Tahsisi, İthalat ve İhracat İzni
Tomruk Tahsisi
Madde 18 - Kovan imal edecek özel ve tüzel kişi ve kuruluşlara kereste tahsisi Orman Bakanlığınca düzenlenir.
İthalat ve İhracat İzni
Madde 19 - Damızlık arı ve damızlık arı materyalleri ile arı hastalık ve zararlılarında kullanılacak veteriner müstahzarların imal, ithal ve ihracı 3285 sayılı Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Kanunu ve bu Kanuna dayanarak çıkarılan yönetmelikler ile Dış Ticaret Müsteşarlığınca yayımlanan ithalat ve ihracat ile ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde yapılır.
SEKİZİNCİ BÖLÜM :
Kontrol ve Denetim
Denetim
Madde 20 - Gerçek ve tüzel kişilerin Damızlık Ana Arı, Ana Arı Yetiştiriciliği ve Yapay tohumlama konularındaki çalışmaları Bakanlıkça belirlenmiş Uygulama Esasları çerçevesinde denetlenir. Arı yapay tohumlaması yapan gerçek ve tüzel kişiler denetleme sonucu kusurlu veya yetersiz bulunmaları halinde birinci defa yazılı olarak ikaz edilir, ihmalin veya kusurun sürdürülmesi halinde çalışma izinleri iptal edilir.
Kontrol
Madde 21 - Bakanlık İl ve İlçe Müdürlükleri arıcıların, 22/10/2000 tarihli ve 24208 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Bal Tebliği’ne uygun bal üretimi yapmaları için gerekli denetim ve tedbirleri alır. Ayrıca arı ürünlerinin yurt içi denetim ve kontrollerini 560 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmündeki Kararname çerçevesinde yürütür.
Bakanlık İl/İlçe Müdürlükleri; üretilen arı, arı ürünleri ve arıcılıkla ilgili her türlü alet, makine, petek, kovan ve arıcılık malzemesini arıcılık konusunda yetişmiş elemanlarla kontrol ettirmeye ve rapor tanzimine yetkilidir.
(Ek fıkra:RG-08/03/2007-26456) Bakanlık, arıcılık kayıt sistemine esas olmak üzere, arıcılık kayıt sisteminin oluşturulmasına ilişkin usul ve esaslar ile kovan plakasının içeriği ve standartlarını belirler.
DOKUZUNCU BÖLÜM :
Çeşitli ve Son Hükümler
Yürürlükten Kaldırılan Hükümler
Madde 22 - 23/09/1994 tarihli ve APK-MKD-B-1 -01/94-66 sayılı Bakan Onayı ile yayımlanan Arıcılık Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
Madde 23 - Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 24 - Bu Yönetmelik hükümlerini Tarım ve Köyişleri Bakanı yürütür.







EK –1 (Değişik:RG-08/03/2007-26456)

TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI

ARI KONAKLAMA BELGESİ


Arıcının

İşletme Tanımlama Numarası:.......................................... Tarih: ......../........../20........


Adı ve Soyadı:....................................................... Tel: (.........).......................... Cep Tel: (........) ......................
Arılı Kovan Adedi: İşletme Tipi: Arı Ürünleri Üretimi Ana Arı Üretimi


Geldiği Adres:





Konaklayacağı Adres:





Konaklama Tarihi: ........../........./20....... - ........../........../20.......


Miktarı yukarıda gösterilen ................................................... ait arılı kovanların ilimiz sınırları içerisinde yukarıda belirtilen adreste konaklamasında herhangi bir sakınca bulunmamaktadır.



Arıcı

Arazi Sahibi Arıcının Konaklayacağı
Adı Soyadı Adı Soyadı İl/İlçe Müdürlüğü
İmza İmza Adı Soyadı
İmza